Sınav kaygısı ve akran zorbalığı günümüzde psikologlara ve psikiyatrilere gelme nedenlerden biri. Sınav kaygısı; sınav veya benzeri bir değerlendirme ortamında yaşanan, bireyin gerçek performansını ortaya koymasını engelleyen ve olası olumsuz sonuçlar veya başarısızlık ile ilgili kaygılara eşlik eden bilişsel, davranışsal ve fizyolojik belirtilerin yaşanması durumu olarak tanımlanmaktadır.
Sınav kaygısını anlamak ve müdahale etmek için değerlenme yapmak çok önemli. Sınav öncesinde, sırasında ve sonrasında kişide duygusal, düşüncesel ve davranışsal olarak neler oluyor.
SINAV ÖNCESİ
Ders çalışamaz
Anlama güçlükleri çeker
Beklenti kaygısına girer (acaba sınavdan kaç alıcam)
Sınava girmek istemez
Ve olumsuz düşünceleri olur.
SINAV SIRASI
Çok yoğun kaygı
Fiziksel belirtiler eşlik edebilir (karın, mide ağrısı)
Sınav sırasında sınavdan çıkma
Okuduğunu anlamama
Yanlış işaretleme
SINAV SONRASI
Sınav sonucuyla ilgili kaygı
Çalışma isteği kaybı olur.
Sınav kaygısıyla ilgili ACT yani kabul ve kararlılık terapisini bilmek önemli. ACT (kabul ve kararlılık) bize derki acıyı kabul et ve onunla birlikte yaşa. Anda kal ve yapamadığın zamanlar olucak ama bu senin her zaman yapamadığın anlamına gelmiyor. Sadece o an yapamıyorsun. Sen bir gökyüzüsün ve bazı günler yağmurlu bazı günler güneşli olabilir.
AKRAN ZORBALIĞI
Türk Dil Kurumu (TDK) akran zorbalığını; bir çocuğa veya ergene benzer yaştaki başka bir çocuk veya ergenin uyguladığı sözel, fiziksel veya psikolojik şiddet şeklinde tanımlar.
Çatışma ile akran zorbalığı birbirinden farklıdır ve bunun ayrımını yapmak önemli çünkü hepimiz yeri geldiğinde başkalarıyla çatışma yaşayabiliriz.
AKRAN ÇATIŞMASINA BAKTIĞIMIZDA
1) Çatışmada arkadaşlık ilişkisi vardır.
2) Taraflar arasında güç dengesi vardır.
3) Çatışma arada bir görülür.
4) Çatışma sonuçları ciddi değildir. Çatışma sonrası arkadaşınızla ilişki devam eder.
5) Pişmanlık ve sorumluluk alma vardır.
6) Problem çözülür.
7) Her iki taraf çözüm üretir.
AKRAN ZORBALIĞINA BAKTIĞIMIZDA
1) Arkadaşlık ilişkisi yoktur.
2) Güçler arasında denge görülmez. Biri pasifken diğer taraf aktiftir.
3) Zorbalık davranışları sıklıkla devam eder.
4) Sonuçları kalıcı ve ağırdır.
5) Pişmanlık duygusu ve sorumluluk alma yoktur.
6) Problem çözülmeye çalışılmaz.
7) Eşit duygusal tepki yoktur. Maruz kalan duygusal tepki verir.
AKRAN ZORBALIĞININ SONUÇLARI
1) Kendisini değersiz ve mutsuz hissetme
2) Kızgınlık, çaresizlik ve yalnızlık
3) Uyku problemleri
4) Fiziksel belirtiler (karın ağrısı, baş ağrısı, mide bulantısı)
5) Okula karşı isteksizlik
6) Düşük benlik saygısı
7) Depresyon ve kaygı
8) Kendine zarar verme düşünceleri ve girişimi
AKRAN ZORBALIĞINA KARŞI HEM OKUL TARAFINDAN HEM DE ÖĞRETMENLER TARAFINDAN MÜDAHALELER OLUŞTURMALI.
OKUL TARAFINDAN
1) Akran zorbalığı konusunda bütüncül bir okul yaklaşımı geliştirilmeli.
2) Akran zorbalığı konusunda öğretmenlere ve okuldaki tüm çalışanlara yönelik açık, net
ve tutarlı bilgiler verilmeli ve destek sağlanmalı.
3) Akran zorbalığının tanımı herkes için aynı olmalı.
4) Akran zorbalığı hakkında kesin kural ve politikalar geliştirilmeli.
5) Okulda ‘Akran Zorbalığını Önleme Komisyonu’ kurulmalıdır.
6) Okulda ve okul çevresinde zorbalık olaylarının en sık görüldüğü yerlerde güvenlik için ek önlemler alınmalı.
ÖĞRETMENLER TAFAFINDAN
1) Öğrencilerinize akran zorbalığı hakkında bilgi vermeli.
2) İyi rol model olun, zorbalık olaylarına hemen müdahale edilmeli.
3) Öğrencilerle samimi ve sıcak ilişkiler kurulmalı.
4) Kıyaslamadan uzak pozitif bir sınıf ortamı yaratılmalı.
5) Aileler ile mutlaka işbirliği halinde olunmalı.
6) Öğrencilerinizi yakından gözlemlenmeli.
7) Zorbalık olaylarına karışan öğrencileri psikolojik danışmana yönlendirilmeli.
