– Trabzon’da ilk kemençesini 13 yaşında yapan Murat Genç, mesleğini yaklaşık 10 yıl önce kurduğu atölyede oğluyla sürdürüyor
– Kemençe ustası Genç:
– “Gazetede fotoğraflarını gördüm, babamdan gizlice evin eşiğini söküp ondan kemençe yaptım. Babam eşiği söktüğümü bilse izin vermezdi”
Trabzon’da ilk kemençesini 13 yaşındayken ahşap kapı eşiği, kovan teli ve misina kullanarak yapan Murat Genç, kendisini geliştirerek kemençenin aranan ustalarından oldu.
Yaklaşık 10 yıl önce kurduğu atölyede oğluyla ürettiği kemençeleri yurt içi ve yurt dışına pazarlayan 39 yaşındaki kemençe ustası Murat Genç, AA muhabirine, ilk çalgısını 13 yaşındayken gazetede gördüğü kemençe fotoğraflarına bakarak kendi imkanlarıyla yaptığını söyledi.
Babasından gizlice evin ahşap kapısının eşiğini sökerek kemençe yapmayı denediğini aktaran Genç, “Köyde yaşıyorduk, kemençemiz yoktu. Gazetede fotoğraflarını gördüm, babamdan gizlice evin eşiğini söküp ondan kemençe yaptım. Babam eşiği söktüğümü bilse izin vermezdi, öğrenemezsin diye bakıyordu.” dedi.
Eşik tahtasını, keski ve keser yardımıyla yontarak ilk kemençesini oluşturduğunu anlatan Genç, şunları kaydetti:
“Tel bulamadım, babam arıcılık yapıyordu, kovan telleriyle yaptım. Yayı, at kuyruğundan yapılıyor ama o zaman köyde at kuyruğu bulma imkanımız yoktu. Olta misinasından yapıyordum. Ona da reçine sürecekmişiz bilmiyordum. En son annemin çember oyası ördüğü iplerden denedim. O da zaten bir saat çalıyor, sonra özelliğini kaybediyordu. Böyle imkansızlıklarla devam ettim. Sonra abim Eskişehir’de okurken bana hediye kemençe getirdi. Onunla çalmayı öğrendim, düğünlere gittim. Daha sonra babam bana bir kemençe aldı. Kendi kemençelerimi hep kendim yaptım.”
Genç, küçük yaşlarda düğünlerde kemençe çalmaya başladığını belirterek, “Daha 13-14 yaşlarındaydım kemençeyi öğrenmiştim ama kimse kemençe çaldığımı bilmiyordu. Komşumuzun düğünü olacak, gece dua ediyorum ki kemençeci gelmesin de ben çalayım, diye. Sabah kemençeci gelmedi, düğünde kemençeyi ben çaldım.” şeklinde konuştu.
Yaklaşık 10 yıl önce kurduğu atölyede işin mutfağına indiğini aktaran Genç, bazı ustaların yanlarına giderek onlardan da bir şeyler öğrendiğini belirtti.
Genç, birçok ülkede gurbetçilere kemençe gönderdiğini belirterek, “Avrupa’nın birçok ülkesine gönderdim. Almanya başta olmak üzere İngiltere, Fransa, Hollanda, Belçika, Avusturya, Yunanistan ve Avustralya’daki gurbetçilerimize gönderdim. İspanya’da ise yabancı sanatçılara gönderdim.” dedi.
Sipariş üzerine çalıştığını dile getiren Genç, kemençelerde genellikle erik, ardıç, kayısı ve dut ağacı kullandığını söyledi.
– “Kemençe yapılacak ağacın en az 1,5 yıl kuruması lazım”
Bir kemençenin yapımının 2-3 gün sürdüğünü aktaran Genç, motif işlenirse bu sürenin 10 güne çıkabildiğini belirterek, “Kemençe yapılacak ağacın en az 1,5 yıl kuruması lazım. Aşama aşama kurutuyoruz. Kütük halinde geliyor, acı suyunu sızdırdıktan sonra ağacı kesiyor kalas haline getiriyoruz. Sonra taslak haline getirip kemençe şeklini veriyoruz. İçini boşaltıyoruz temizliyoruz. İyice kuruduktan sonra işliyoruz. Bir ağacın kesildikten sonra yapımı en az 1,5 yıl olması gerekiyor. Yaş ağaçtan yaparsan ötmez, sonradan eğilir işçilik de boşa gitmiş olur.” ifadelerini kullandı.
Kemençe fiyatlarının 1500 liradan başladığını aktaran Genç, işlenen motiflere ve işçiliğe göre fiyatın arttığını söyledi.
Genç’in yanında mesleği öğrenen 17 yaşındaki oğlu Eray Genç de önceleri sadece yaz tatillerinde babasına yardım ettiğini 1 yıldır ise sürekli olarak çalıştığını söyledi.
Babasının, mesleği öğrenmesi için elinden geleni yaptığını belirten Genç, “Devam ettireceğim inşallah. İleride iyi bir usta olacağım. Bu mesleği devam ettireceğim.” diye konuştu.
