Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası (TTSO) Meclis Üyesi İlker Yıldırım, Türkiye’nin son yıllarda büyük miktarda artan Türk Somonu ihracatında yüzde 80 oranında Rusya’ya bağımlı olduğunu belirterek, “Japonya’dan Türk somonuna çok büyük talep var ancak aramızdaki vergiler nedeniyle ihracatımız düşük oranda kalıyor. Su ürünleri sektörü olarak Japonya ile Serbest Ticaret Anlaşması en büyük beklentimiz” dedi.
“TÜRK SOMONUNDA ÜRETİM VE İHRACAT KAPASİTEMİZ ARTTI”
TTSO’nun Tarım, Ormancılık ve Hayvancılık, Kalkınma Kooperatifleri, Çiçek, Bitki, Tohum, Gübre, Ev Hayvanları ve Yemleri sektörlerinin temsilcilerinin yer aldığı 1. Meslek Komitesi’nden Meclis Üyesi olan İlker Yıldırım, Türk Somonu üretiminde ve ihracatında ciddi artışlar olduğunu söyledi.
Yıldırım, 2019 yılında Trabzon’daki üretim kapasitesinin 15 bin ton civarında olduğunu belirterek, “2019’daki ihracatımız ise yaklaşık 5 milyon dolardı. 2021 yılı itibarıyla Trabzon’da üretim kapasitemiz 32 bin tona, ihracatımız ise 25 milyon 500 bin dolara yükseldi. 2022 yılında üretim kapasitesinin 2 katına, ihracatın ise 70 – 80 milyon dolar bandına çıkacağını öngörüyoruz” dedi.
“BEKLENTİMİZ JAPONYA İLE SERBEST TİCARET ANLAŞMASI YAPILMASI”
TTSO Meclis Üyesi İlker Yıldırım, Trabzon’daki artışa paralel olarak Türkiye’de de ciddi bir ilerleme kaydedildiğini ifade ederek sözlerini şöyle sürdürdü:
“2021 yılında ülke olarak Türk Somonu ihracatımız 135 milyon 597 bin dolar olarak gerçekleşti. Fakat bu ihracatın yaklaşık yüzde 79’u Rusya’ya yapılıyor. Trabzon olarak bizim ihracatta Rusya’ya bağımlılık oranımız ise yüzde 60’larda. Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşın sektörümüze ciddi sıkıntılar yaratacağını fakat uzun vadede ciddi imkânları da doğuracağını düşünüyorum. Rusya’dan sonra en fazla ürün sattığımız ülke Vietnam. Aslında Vietnam’a satılan ürün de oradan Japonya’ya gidiyor. Ancak Japonya ile yüzde 3.5’luk vergi olduğu için direkt satış yapamıyoruz. Suat Hacısalihoğlu başkanımız bu konuyu Hazine ve Maliye Bakanlığı’na iletmişti. Bakanlıktan sonuç bekliyoruz. Özellikle Rusya’ya yüzde 80 oranında sektör olarak bağımlı olduğumuz bu süreçte Japonya ile serbest ticaret anlaşmasının yapılmasını bekliyoruz. Japonya’nın dünyadaki en büyük somon tedarikçisi olan Norveç ve Şili ile arasındaki anlaşmalar nedeniyle yüzde sıfır vergi uygulanıyor. Bu durum da rekabet şansımızı azaltıyor. Japon müşterilerimizle yaptığımız istişarelerde yüzde 3.5’luk karşılıklı vergi sıfırlandığı takdirde oraya satışımızın Rusya’dan fazla olabileceği görüşü ortaya çıkmaktadır. Sektör olarak beklentimiz Japonya ile Serbest Ticaret Anlaşması yapılmasıdır.”
“İÇ PİYASADA TÜKETİMİN ARTMASI İÇİN BAKANLIK DESTEKLERİ REVİZE EDİLMELİ”
Yıldırım, su ürünleri sektöründe de KDV’nin büyükbaş ve kanatlılarda olduğu gibi yüzde 1’e düşürüldüğünü ifade ederek, “Üretiminin yaklaşık yüzde 90’ı ihracata giden su ürünleri sektöründe KDV’nin yüzde 1’e indirilmesi küçük de olsa kendi vatandaşımızın kendi çocuklarımızın da daha çok balık tüketebilmesi için bir imkan doğurdu. Ancak mevcut maliyetlerin ve yem girdilerinin artması balık fiyatlarını yine belli bir seviyenin altına getiremedi. İç piyasada da su ürünleri tüketiminin artırılması için bakanlığın bu noktada vermiş olduğu destekleri revize etmesi gerektiğine inanıyorum. Mesela ürün başına verilen kilogram destek miktarları yıllardır çok değişmedi. İç piyasada da kendi insanımızın kendi çocuklarımızın dünyanın en kaliteli protein kaynağı olan balığı bolca tüketmesini teşvik etmeliyiz. Türkiye’de üretilen su ürünleri sektörünün üretmiş olduğu balıkların çoğu yurtdışına gidiyor. Dolayısıyla oradaki fiyatlar da emsal olduğu için bunu vatandaşımızın tüketmesi zor” diye konuştu.
Yıldırım, sektörün finansman ulaşım konusunda de desteğe ihtiyaç duyduğunu ifade ederek, “İşletme sermayelerine ihtiyaç çok daha fazla arttı. Ama limitler, teminatlar, sübvansiyonlu kredilerin yeniden düzenlenmesine ciddi bir ihtiyaç olduğunu düşünüyorum” dedi.
TTSO Meclis Üyesi İlker Yıldırım, Türk somonunda Trabzon’un bir merkez olmasını istediklerini de sözlerine ekleyerek, “Trabzon’u gerçekten Türk somonuyla anılan bir şehir yapmak için her platformda gerekli çalışmalarımız var. Bununla alakalı geçen yıl yine Suat başkanımız sağ olsun 1. Uluslararası Karadeniz Somon festivalini gerçekleştirdik. Tüm Karadeniz’de bu üretimin yapıldığını düşünürsek bu festivalin Trabzon’da yapılması gerçekten şehrimiz adına bizleri gururlandırdı. Devamının da geleceğini düşünüyoruz. Türk somonunu gerçekten dünyaya tanıtmak için Trabzon’un bir merkez olması için elimizden gelen tüm gayreti sergiliyoruz” diye konuştu.
Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası
