Trabzon’da bu sene daha yoğun olarak görülen fındık kozalak akarlarının (Phytoptus avellanae)(Cecidophyopsis vermiformis) vücutları ince, uzun, silindir şeklinde, mat beyaz renklidir. Her iki tür de çok küçük olup, gözle görülmezler. Kışı kozalaklar içinde geçirip ilkbaharda yeni açılan yaprak koltuklarındaki ikinci yıl sürecek tomurcuklara girerek beslenme ve üremelerine devam ederler. Temmuz ayından itibaren tomurcuklarda şişmeler başlar, Ağustos ayında ise nohut büyüklüğüne ulaşır.
Fındık kozalak akarları fındığın sürgün tomurcuklarında, erkek ve dişi çiçeklerinde beslenerek büyük ekonomik kayıplara neden olurlar. Fındık çeşitlerinin, fındık kozalak akarlarına karşı hassasiyetleri farklıdır. En duyarlı çeşitler, Tombul, Mincane ve Uzunmusa, en dayanıklı çeşitler ise Acı, Kuş ve Palaz’dır.Fındık kozalak akarları sadece fındık çeşitleri üzerinde beslenmekte ve başka bitkilerde zararlı değildir.
Mekanik Mücadele; Kışın yapraksız dönemde tüm kozalaklar toplanıp bahçe içinde bir yere bırakılmalıdır. Kozalaklar diğer faydalı böcekler ve akarlar için barınak olduğu için kesinlikle yakılmamalı ve gömülmemelidir. Fındık kozalak akarları çok yavaş hareket ettikleri ve olumsuz çevre şartlarından çok çabuk etkilendikleri için kozalakları terk edemezler ve kuruyanların içinde besin bulamadıkları için ölüp yok olurlar.
Kimyasal Mücadele; sürekli mekanik mücadele yapılan bahçelerde kimyasal mücadeleye gerek duyulmaz. Kimyasal mücadele yapılmadan önce bahçede bir ön sayım yapılmalıdır. Bunun için; 1-10 da olan bahçelerde 10 ocak, 11-30 da olan bahçelerde 20 ocak, 30 da’dan büyük olan bahçelerde 30 ocak tesadüfi olarak işaretlenir. İşaretli her ocağın birer dalındaki kozalak sayılarak daldaki ortalama kozalak sayısı belirlenir. Bir dalda ortalama 5 kozalak varsa kimyasal mücadele gereklidir. En uygun kimyasal mücadele zamanı akarların göçünün yoğun olduğu nisan sonu mayıs başındaki bir haftalık süredir. Bu dönemde uç sürgünler 4-4,5 yapraklı, yeni tomurcuklar toplu iğne başının yarısı büyüklükte ve yeni gelişen meyveler mercimek büyüklüğündedir. İlaçlamalar bir hafta içinde bitirilmelidir.
Hastalığın mücadelesinde kültürel önlemler yanında kimyasal mücadele de gerekli olmaktadır. Kimyasal Mücadeleye başlamadan önce çevredeki arıcılara haber verilmesi gerekmektedir. İlaçlama yapılırken ilacın dozuna ve ilaçlamada kullanılacak aletin kalibrasyonuna dikkat edilmelidir.
Bölgemizde fındıkta önemli zarara neden olan bu hastalığa karşı mutlaka mücadele yapılmadır. Konuyla ilgili daha ayrıntılı bilgi almak isteyen üreticilerimiz; İl veya İlçe Tarım ve Orman Müdürlüklerimize müracaat edebilir.
Trabzon İl Tarım ve Orman Müdürlüğü
