Adalet Bakanlığı Arabuluculuk Daire Başkanı Umut İlhan Durmuşoğlu, iş uyuşmazlıklarında, tüketici davalarında ve ticari davaların bir bölümünde dava yolunu kullanmadan önce ara buluculuk yolunu kullanmanın mecburi olduğunu belirterek “Kısa bir süre olmasına rağmen bir milyondan fazla dosya ara buluculuk yolu kullanılarak çok büyük bir oranda başarıyla sonuçlandı.” dedi.
Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ), Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü ve Şiddetle Mücadele Vakfı (HEGEM) ortaklığıyla “İnsan Hakları ve Şiddetle Mücadele Bilincini Güçlendirici Saha Aktörleri Yetiştirme Projesi”nin tanıtım toplantısı, Ortahisar ilçesinde bir otelde gerçekleştirildi.
Trabzon Valisi İsmail Ustaoğlu, burada yaptığı konuşmada, insanlık tarihinin her döneminde şiddetin var olduğunu ve her zaman şiddetle mücadele edildiğini belirterek dünyanın şiddet konusunda iyi bir noktada olmadığını vurguladı.
Şiddetin önlenmesine yönelik bu tür projelerin çok önemli olduğuna dikkati çeken Ustaoğlu, “Şiddete karşı sivil katılımcılığın ön planda olması, eylem planlarının sahada uygulanması da çok önemli. Sayısal anlamda bu görevi ifa edecek kişiler bu dönüşüme çok ciddi katkı sağlayacaktır. İnsanlık tarihi boyunca her alanda sosyal dönüşüm çok kolay olmamıştır. Bu nedenle saha aktörlerinin konumlandırılması çok iyi yapılmalı. Bunu iyi bir şekilde kurgularsak sonuç almamız da o kadar yakın olur.” diye konuştu.
Adalet Bakanlığı Arabuluculuk Daire Başkanı Durmuşoğlu da projenin, Türkiye’deki en büyük sivil toplum çalışmalarından biri olduğunu söyledi.
Dünyada artık yargılamaların uzun sürdüğünün ve dünyadaki gelişme ve ilerlemelere bağlı olarak küçük bir alacak-verecek meselesinin bile yıllarca dava konusu olduğunun altını çizen Durmuşoğlu, şöyle devam etti:
“Ortada bir kira uyuşmazlığı varken, alacak-verecek uyuşmazlığı varken, bir yer tespiti, tarla uyuşmazlığı varken bir bakıyoruz bu uyuşmazlık ceza davasına dönüşüyor. Eski bir cumhuriyet savcısı olarak, daha önce görev yaptığım bir ilde, onlarca zeytin ağacı bulunan bir arazide bir tek zeytin ağacının hangi sınırda kaldığı ve kimler tarafından toplanacağı ile ilgili uyuşmazlıkta 5 kişinin maalesef rahmetli olduğunu biliyoruz.”
Türkiye’de 2013 yılından itibaren hukuk uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun uygulandığını anlatan Durmuşoğlu, “Şu aşamada iş uyuşmazlıklarında, tüketici davalarında ve ticari davaların bir bölümünde dava yolunu kullanmadan önce ara buluculuk yolunu kullanmak mecburi. Kısa bir süre olmasına rağmen bir milyondan fazla dosya ara buluculuk yolu kullanılarak çok büyük bir oranda başarıyla sonuçlandı.” ifadelerini kullandı.
Durmuşoğlu, hukuk uyuşmazlıklarındaki işin bu ayağından sonra olayın sosyal boyutunun da değerlendirilmesi gerektiğini düşündüklerini belirterek şunları kaydetti:
“Türkiye Cumhuriyeti 2019 verilerinde, sadece ceza soruşturması yani savcılık soruşturmasına yansıyan verilerin mağdur ve şüpheli sayısının yaklaşık 23,5 milyona dayandığını görüyoruz. Bunun da bir toplum için bir sıkıntı teşkil edeceğini değerlendirdiğimizde artık dünya genelinde alternatif uyuşmazlık çözümleri olarak değerlendirilen yolları kullanmak gerekiyor. Ben de bir insanın birisiyle uyuşmazlığı olduğunda ara bulucu dediğimiz, bu alanda teknikleri öğrenmiş, iki kişiyi bir araya getiren, onların göremediği menfaatleri görmelerini sağlayan insanlar aracılığıyla bulduğu çözümleri birinci çözüm olarak değerlendiriyorum. Alternatif dediğimiz şey aslında iki insan arasında bir problemi öncelikle kendi arasında bir ara bulucu vasıtasıyla çözülmesi, daha sonra yargının karar vermesi olarak değerlendiriyorum.”
– “Vatandaşlara ücretsiz eğitimler vereceğiz”
Proje kapsamında, bireylerin yaşadıkları uyuşmazlıklarda sadece kendini savunmaya veya başka bir deyişle kendisini haklı göstermeye çalışmadıkları, iletişime açık bireyler yetiştirmeyi hedeflediklerini dile getiren Durmuşoğlu, vatandaşlara ücretsiz eğitimler vereceklerini, bu insanların da yaşanılan sosyal problemlerin çözümüne büyük katkı yapacağına inandıklarını söyledi.
HEGEM Vakfı Başkanı Adem Solak ise proje ile 81 ilde ilk üç yılda 100 bin “sosyal ara bulucu”, 100 bin “insan hakları danışmanı” ve 100 bin “şiddetle sivil mücadele formatörü” yetiştirilmesinin planlandığını, 10 yıl sonunda da 3 milyon kişinin bu alanda hizmet vermesinin hedeflendiğini belirterek buna bağlı olarak iller, bölgeler düzeyinde yeni projelerin hayata geçirilmesinin de amaçlandığını kaydetti.
KTÜ Rektörü Prof. Dr. Hamdullah Çuvalcı, ortağı oldukları projenin en iyi şekilde uygulanması için çaba göstereceklerini, yapılacak iş birliğinin daha kurumsal ve etkin hale getirmek için KTÜ bünyesinde İnsan Hakları ve Sosyal Arabuluculuk Uygulama ve Araştırma Merkezi kurulduğunu ifade etti.
AA
